HISTORIA HRUBIESZOWSKIEJ SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ
IM. STANISŁAWA STASZICA

1. HSM na tle dziejów Hrubieszowa

2. Powstanie Spółdzielni

3. Pierwsze osiągnięcia

4. Spółdzielnia dzisiaj

HSM na tle dziejów Hrubieszowa

Hrubieszów leży na wschodnich rubieżach kraju. Niektórzy historycy właśnie od rubieży wywodzą nazwę miasta, która dawniej brzmiała: Rubieszów. Wprawdzie pisownia domniema, że był to raczej gród Hrubieszowa, ale pewności co do pochodzenia nazwy nie ma. Pisownia Hrubieszów ustala się dopiero po rozbiorach Polski, miastem zaś Hrubieszów został dużo wcześniej, bo w 1400 roku. Wtedy Król Władysław Jagiełło podpisał we Lwowie pergamin, na mocy którego ziemi czerwińskiej przybył jeszcze jeden gród, obdarzony przywilejami prawa magdeburskiego. Król pragnął zaludnić i wzbogacić tereny spustoszone na skutek najazdów tatarskich. Zwolnieni od podatków mieszczanie szybko bogacili się i wznosili nowe domy.Powstaje zamek królewski, zbudowany z solidnych dębowych bali, pierwszy kościół katolicki oraz zabudowania rynku miejskiego. Zamek hrubieszowski przez długi czas służył za kwaterę królom podróżującym z Krakowa do Wilna. Po szczęśliwych dla rozwoju miasta latach, nadeszły klęski. W 1443 roku podczas buntu brata królewskiego Świrdygiełły zniszczenia Hrubieszowa były tak wielkie, że Władysław Warneńczyk musiał obdarzyć je nowymi przywilejami. Pod koniec wieku piętnastego i na początku szesnastego miasto wielokrotnie było niszczone przez Tatarów i znów dzięki przywilejom kolejnych królów powracało do świetności. Za panowania Zygmunta Augusta Hrubieszów zostaje otoczony wałem, mieszczanie ze swoich pieniędzy budują kościół i szpital. Na mocy aktu Zygmunta III Stanisław Żółkiewski, późniejszy bohater spod Cecory, dostaje dożywotnio starostwo i wójtostwo hrubieszowskie. W XVII wieku znów dzieje kraju odbijają się na Hrubieszowie. W 1640 roku napadają nań Tatarzy, a kilka lat później Bohdan Chmielnicki, idąc na Zamość, niszczy miasto i zamek. Byli w Hrubieszowie także Szwedzi, przeszedł przezeń tam i z powrotem Rokoczy. Wydarzenia te spowodowały upadek, z którego miasto już nigdy się nie podźwignęło. W 1801 roku dobra hrubieszowskie zakupił Stanisław Staszic, który wystarał się o przywileje dla miasta, m.in. o pożyczki dla mieszczan na budowę murowanych domów. W Hrubieszowie przyszedł na świat Bolesław Prus. Współczesna rozbudowa miasta - to w dużej mierze zasługa Hrubieszowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej im. St. Staszica, która inwestuje tu już od pół wieku. W szczególności w Śródmieściu oraz w południowo – wschodniej części miasta. W spółdzielczych domach mieszka obecnie około 6 tysięcy mieszkańców.

Powstanie Spółdzielni

W dniu 26 października 1959 roku odbyło się założycielskie zebranie komitetu, celem powołania Spółdzielni Mieszkaniowej. Przyjęto nazwę nowo powstałej Spółdzielni – „Hrubieszowska Spółdzielnia Mieszkaniowa im. St. Staszica w Hrubieszowie”.

 

• Pan Józef Bajurko– przewodniczący Rady
• Pan Antoni Sobczuk– z-ca przewodniczącego
• Pan Stanisław Zalewski – sekretarz
• Pan Kazimierz Wojtowicz – członek
• Pani Henryka Janusz – członek
• Pan Czesław Osuch – członek
• Następnie został powołany Zarząd Spółdzielni w następującym składzie:
• Pan Rudolf Kossowski – Prezes
• Pan Władysław Hawryluk– z-ca Prezesa
• Pan Edward Kudyba – sekretarz

 Powiatowa Rada Narodowa w Hrubieszowie obiecała przekazać teren pod budowę pierwszego spółdzielczego budynku w centrum miasta przy ulicach Plac Wolności i Narutowicza.  Natomiast powołany Zarząd Spółdzielni zobowiązano do opracowania dokumentacji technicznej przyszłych budynków na przekazanym terenie.  Zarząd zlecił wykonanie projektu technicznego do biura Projektów i Studiów w Warszawie.  Już w styczniu 1961 roku przystąpiono do rozbiórki bardzo starych budynków i szop znajdujących się na przekazanym terenie. Roboty rozbiórkowe z uporządkowaniem terenu placu budowy były prowadzone przy udziale  spółdzielców w ramach czynów społecznych. W maju 1961 roku na plac budowy wchodzi jako Generalny Wykonawca pierwszego budynku mieszkalnego - Lubelskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Mieszkaniowego w Lublinie. Co za radość była wśród Spółdzielców kiedy na placu budowy został postawiony potężny dźwig, a jego oświetlony nocą wysoki maszt wskazywał mieszkańcom Hrubieszowa, że rozpoczyna się budowa tak ważna dla naszego miasta. Dzień 30 sierpnia 1961 roku to niezapomniany dzień działalności Hrubieszowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Na placu budowy zgromadzili się w pełnym komplecie Spółdzielcy z rodzinami oraz zaproszeni przedstawiciele miejscowych władz i goście. Następuje uroczysty i doniosły moment - odczytania aktu erekcyjnego, a następnie jego wmurowanie pod pierwszy spółdzielczy budynek. Wmurowanie aktu erekcyjnego przeżywali w szczególny sposób wszyscy członkowie spółdzielni wraz ze swoimi rodzinami. Po części oficjalnej, każdy z członków pragnął wziąć udział przy zalewaniu fundamentów wraz z wbudowaniem aktu erekcyjnego. Była to naprawdę doniosła i bardzo radosna chwila historii rozwoju Spółdzielni Mieszkaniowej w Hrubieszowie. W dniu 27 września 1965 roku powołany został nowy Zarząd na czele którego stanął Pan Bogusław Adamczyk jako Prezes.

 

Natomiast społecznymi członkami Zarządu zostali:

• Pan Stanisław Mazur
• Pan Paweł Szadowski
• Pan Tadeusz Kowalewski
• Pan Jerzy Tomczyk

 

W wyniku rozwoju Spółdzielni oraz obowiązków z tym związanych stworzono stanowisko zastępcy etatowego prezesa, którym został Pan Zbigniew Zawiślak, a po nim powołano Pana Jana Bocheńskiego, społeczną funkcję w Zarządzie pełnił Pan Włodzimierz Piątkowski.

 

Okres ten był sprzyjający dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Nisko oprocentowane kredyty oraz ciągle powiększająca się lista członków spółdzielni oczekujących na własne mieszkanie, pozwoliła na szybki rozwój budownictwa mieszkaniowego oraz niezbędnej infrastruktury towarzyszącej. Wzrosło zapotrzebowanie na lokale użytkowe jak również garaże. W okresie działalności Zarządu pod przewodnictwem Pana Prezesa Bogusława Adamczyka wybudowano 10 budynków mieszkalnych o 630 mieszkaniach o ogólnej powierzchni 29 667m2 oraz lokale użytkowe tj. zakład remontowo-budowlany o powierzchni 373m2, 42 boksy garażowe oraz placówkę kulturalno-oświatową z lokalami użytkowymi w części parterowej o powierzchni 776,81m2. Dnia 2 stycznia 1982 roku nastąpiła zmiana Zarządu, na prezesa Spółdzielni powołano Pana Pawła Smala, w skład Zarządu weszli Pani Halina Zacharczuk i Pan Józef Miech jako vice Prezesi.Społeczną funkcję członka Zarządu pełnił Pan Włodzimierz Piątkowski. W tym składzie Zarząd kontynuował dalszy rozwój budownictwa mieszkaniowego pod potrzeby członków oczekujących na mieszkanie. W okresie tym wybudowano 14 budynków mieszkalnych z 519 lokalami mieszkalnymi o ogólnej powierzchni 28677m2 p.u. Placówkę kulturalno-oświatową z kotłownią przy ulicy Targowej o powierzchni 174m2 p. u. oraz 33 boksy garażowe. Dnia 1 marca 1991 roku powołano nowy Zarząd Spółdzielni, którego prezesem został Pan Tadeusz Śliwa natomiast na vice Prezesa powołano Pana Eugeniusza Paczałę, społeczną funkcję w Zarządzie pełnił Pan Stanisław Krasnopolski i Pan Kazimierz Misiura.

Pierwsze osiągnięcia

Ambicją powołanego Zarządu była kontynuacja poprzednich Zarządów zmierzająca do rozwoju budownictwa mieszkaniowego i zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych członkom oczekującym na własne lokum. W okresie tym wybudowano 7 budynków mieszkalnych o 204 mieszkaniach o ogólnej powierzchni 11767m2 p.u. Pawilon kulturalno–oświatowy w osiedlu Piłsudskiego I etap o powierzchni 1681m2 p.u. i 34 boksy garażowe. W wyniku transformacji ustrojowej kraju nastąpiły zmiany ustawodawstwa, które spowodowały zapaść w budownictwie mieszkaniowym związane z wysokimi kredytami, a tym samym wzrostem kosztów budowy, z konieczności zaniechano dalszej realizacji inwestycji mieszkaniowych, mając w posiadaniu tereny łącznie z ich uzbrojeniem. Pomimo tych trudności w kadencji tego Zarządu dokończono rozpoczętą inwestycję w osiedlu Ludna gdzie przyszli członkowie ponieśli 100% kosztów budowy. Kadencja tego Zarządu wygasła z dniem 1 września 2002 roku. 

Od tego dnia powołano nowy Zarząd, którego obowiązki prezesa powierzono Panu Józefowi Kachniarzowi, a vice prezesem została Główna Księgowa Pani Maria Marciniak. Społecznymi członkami Zarządu zostali Pan Józef Miech i Pan Kazimierz Misiura. W 2004 roku Rada Nadzorcza powołała Zarząd Spółdzielni w następującym składzie: Prezes Zarządu Pan Zbigniew Teterycz, zastępca Prezesa i Główna Księgowa Pani Barbara Jakubowska, społeczną funkcję członka Zarządu powierzono Panu Kazimierzowi Misiurze i Panu Kazimierzowi Koniec. Powołany Zarząd pracuje do chwili obecnej. Z uwagi na zbyt wysokie koszty budowy oraz braku zapotrzebowania na mieszkania spółdzielcze, powołany Zarząd za priorytet postawił sobie za zadanie modernizacje istniejącej substancji mieszkaniowej, przeprowadzając pełną termomodernizację istniejących zasobów. Okres w jakim przypadło pracować obecnemu  Zarządowi był nie łatwy z uwagi na ciągłe zmiany w ustawodawstwie wymagało to przystosowania pracy Spółdzielni w nowych uwarunkowaniach prawnych. Dokonano podziału Spółdzielni na nieruchomości jednobudynkowe, przygotowano dokumentacje pod względem formalno – prawnym w zakresie odrębnych własności, zmieniono sposób rozliczania i ewidencjonowania kosztów na poszczególne nieruchomości. Dzięki dobrej współpracy z Władzami Miasta Hrubieszowa wykupiono grunty pod budynkami mieszkalnymi za 2 % ich wartości.

Zarząd zmodernizował 15 budynków mieszkalnych w tym 5 budynków z usunięciem z elewacji uciążliwego azbestu. Problem azbestu przestał istnieć w naszej Spółdzielni. Zlikwidował 3 uciążliwe kotłownie węglowe w osiedlu Śródmieście wybudował nową ekologiczną kotłownię gazową. Wymienił sieci przesyłowe c.o. niskich parametrów w osiedlu Śródmieście oraz w oś. Piłsudskiego I etap. Z uwagi na wymierne efekty w zakresie pomniejszania kosztów eksploatacyjnych, kontynuować będziemy w dalszym ciągu przyjęty program termomodernizacji.

 

Spółdzielnia dzisiaj >>>